Yıllık ücretli izin, işçilerin uzun çalışma hayatlarında gösterdikleri emeğin karşılığı olarak verilen bir dinlenme olanağıdır. Yıllık ücretli izin hakkı işveren tarafından hiçbir koşul altında kısıtlanamaz. İşçi de kendi yıllık izin hakkından vazgeçememektedir. İşçilerin yıllık izin kazanabilmeleri için aynı iş yerinde en az 1 yıl süre ile çalışmış olmaları gerekmektedir. Ancak iş sözleşmesiyle veya tarafların anlaşması koşuluyla bu 1 yıllık süre kısaltılabilir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun (“İş Kanunu”) 53. maddesinde işçilerin izin günlerinin kıdemlerine göre nasıl hesaplanacağı belirtilmiştir. Buna göre;
– Çalışma süresi 1 yıldan 5 yıla kadar olanlara yılda 14 gün,
– Çalışma süresi 5 yıldan 15 yıla kadar olanlara yılda 20 gün,
– Çalışma süresi 15 yıl ve daha fazla olanlara yılda 26 gün olarak belirtilmiştir.
İşveren tarafından aynı çalışma yılı içerisinde işçiye verilen diğer izinler (zorlayıcı neden, hastalık vb.) yıllık izinden düşülemez. Ayrıca işçinin hakkı olan haftalık izinler, ulusal ve dini bayram izinleri ve genel tatil günleri yıllık ücretli izinden mahsup edilemez. İşveren tüm bu izinleri kontrol etmek amacıyla izin kayıt belgesi tutmakla yükümlüdür. Yıllık ücretli izin kullandırılırken de söz konusu izin kayıt belgesi işveren tarafından eksiksiz olarak tutulmalıdır. Bu durum Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2018/14166 E. 2018/27800 K. Sayılı kararında “Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.” şeklinde değerlendirilmiştir.
Çalışma yılı içerisinde işçi tarafından kullanılmayan veya işveren tarafından kullandırılmayan yıllık ücretli izin hakkı bir sonraki yıla devrolur. İş sözleşmesinin devam ettiği süre boyunca yıllık ücretli izin hakkı paraya dönüştürülemez. Ancak iş sözleşmesinin sona erdiği anda tüm yıllık ücretli izin haklarına ilişkin işçi alacağı muaccel olur. Ayrıca yıllık ücretli izin alacaklarına hak kazanmanın sözleşmenin haklı veya haksız olarak feshedilmesiyle ilgisi yoktur. Bu durum Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2018/14166 E. 2018/27800 K. Sayılı kararında “Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.” şeklinde açıklanmıştır. Kullanılmayan yıllık izinler iş sözleşmesi devam ettiği süre boyunca zaman aşımına uğramaz. Ancak iş sözleşmesinin sona ermesiyle başlayan zamanaşımı süresi yıllık ücretli izin alacakları için 5 yıl olarak düzenlenmiştir.
Konu ile ilgili herhangi bir sorunuz olması durumunda lütfen bizimle iletişime geçmekten çekinmeyiniz.
